dinsdag 13 november 2018

Diemerbos prima plek voor ringslangen

Voor het 9e jaar hebben we op landelijke natuurwerkdag de broeihopen voor ringslangen geïnventariseerd die we in april gemaakt hadden. Dit doen we vanuit de IVN-werkgroep Diemen, met hulp en advies van ringslangonderzoeker Pieter de Wijer en in samenwerking met Staatsbosbeheer.
We doen altijd speciaal een oproep voor kinderen om te helpen de gelegde eieren te vinden, omdat het educatief is en ze zulke goede speurders zijn. Vaak zijn het kinderen die de eerste eieren vinden.
Dit jaar zijn er in drie broeihopen 1322 eieren gelegd. Wat minder dan de afgelopen jaren toen we meer dan 2000 eieren in de drie broeihopen vonden, maar dat was dan ook wel erg veel. Het zou kunnen dat het werk van ProRail aan de spoordijk en van Rijkswaterstaat aan de A9 een rol heeft gespeeld, het talud is geëgaliseerd waardoor overwinteringsplekken van de ringslang, zoals muizenholletjes niet beschikbaar waren. Maar er is natuurlijk altijd variatie in de resultaten, de natuur laat zich niet dwingen. Of zoals een jonge deelnemer ooit zei: “de slang beslist”.

Een van de broeihopen ligt dicht bij de hoofdingang van het Diemerbos, waar veel bezoekers hun hond uitlaten. Deze broeihoop had altijd het minste aantal eieren, maar dit jaar is het de hoop met de meeste eieren: 548. Dit laat zien dat drukte en zelfs het loslopen van honden geen bezwaar hoeft te zijn.
De andere twee broeihopen hadden dit jaar wat lagere resultaten dan anders, maar bij elkaar genomen kun je zeggen dat het Diemerbos nog altijd een prima plek is voor ringslangen.

Ondertussen hebben andere stoere natuurwerkers het gemaaide riet afgeharkt van een rietveld. Dit zorgt voor verschraling en zo blijft het open rietveld in stand, wat ook weer goed is voor de ringslang en tal van andere dieren en planten in het Diemerbos.

zondag 23 september 2018

Schoonheid aan het einde van de zomer

Normaal zien we vaak atalanta vlinders, vooral in het tweede deel van de zomer. Dit jaar moesten we wachten tot 19 september voor we eindelijk de eerste atalanta-vlinder in de IVN-tuin zagen. De atalanta zet eitjes af op brandnetels, daar laten we in de IVN-tuin daarom wat van staan.Een deel van de atalanta's die je nu ziet zijn hier geboren, een ander deel is op trek vanuit Scandinavië naar het zuiden.
Atalanta op Hemelsleutel in de IVN-tuin
De vlinder kun je in het najaar verwennen met rottend fruit. Dus als er fruit van je bomen valt, laat dat dan lekker liggen. Of maak een schaal met rottend fruit in je tuin, een aanbeveling van de Vlinderstichting. Zorg wel dat het fruit in de zon ligt.
Atalanta snoept van rotte pruimen in de IVN-tuin

maandag 23 juli 2018

Goed kijken dan zie je meer ... vlinders!

Tuiniers van de IVN-natuurtuin zijn op vlindercursus geweest bij zusterclub de KNNV Vereniging voor Veldbiologie. Dat helpt ons om de vlindertelling voor het Meetnet Vlinders nog beter uit te voeren. Aan de hand van duidelijke foto's leerden we de verschillende vlinders van elkaar onderscheiden.
Maar op excursie kwam de test in de praktijk, want vlinders zitten vaak verstopt in hoog gras of ze gaan niet rustig zitten om zich te laten bekijken. Zoals deze ...
Als je goed kijkt zie je steeds meer... hier bijvoorbeeld een bont zandoogje. Niet te verwarren met bruin zandoogje. Ooķ boomblauwtje en icarusblauwtje hebben we uit elkaar leren houden. Terwijl vrouw icarusblauwtje dan weer bruin is, maar geen bruinblauwtje. Wat is er veel te leren!
Bij de Vlinderstichting vind je een herkenningskaart. En je kunt meedoen met de tuinvlinder 10-daagse via Vlinder-mee. Van 27 juli t/m 5 augustus.

In de IVN-natuurtuin hebben we ondertussen al veel soorten gezien, zoals het boomblauwtje, icarusblauwtje, dagpauwoog, kleine vuurvlinder, klein en groot koolwitje, bont zandoogje en in april de kleine vos. De atalanta heeft zich nog niet laten zien. Meer over onze vlindertelling.
Groot koolwitje: zwarte rand in v-vorm langs de rand
Klein koolwitje: zwart in bovenpunt van de vleugel


Bier in het bos

Bird Brewery opent proeflokaal in het Diemerbos. Twee enthousiaste vogelaars brouwen bier met vogelnamen: de Bird Brewery.
Met op ieder flesje een vogel-raadsel.
Bird Brewery zocht de perfecte plek voor een eigen proeflokaal. Door een pitch (of gewoon prijsvraag) van Staatsbosbeheer te winnen is die ideale plek nu gevonden aan de rand van Amsterdam. House of Bird wordt een plek in het Diemerbos waar mensen kunnen genieten van de natuur, speciaalbier, duurzaam eten en bijzondere activiteiten. Het doel is om de deuren in 2019 te openen. (uit het persbericht 3 juli 2018)

maandag 16 juli 2018

Zwartkop op kop in Diemerbos

Leden van de IVN-werkgroep Diemen zijn 20 jaar geleden, in 1999,  begonnen met inventarisatie van broedende vogels in het nog jonge Diemerbos. Daarvoor kozen ze een kilometerhok (1 km2) ten oosten van de A9. Hun ervaringen en resultaten vind je op de pagina Vogels.

Als je naar de resultaten van 2018 kijkt, dan kun je zien dat het bos volwassen is geworden. Minder wilde eenden en meerkoeten, meer bosvogels als zwartkop en winterkoning.

Dit jaar gaat de Zwartkop op kop. Dat is bij uitstek een vogeltje met een voorkeur voor oudere bomen. Hij laat zich lastig zien, is ook onopvallend gekleurd, maar heeft een duidelijke zang.
Bekijk en beluister de zwartkop in de vogelgids van Vogelbescherming.

Vogels kijken in het Diemerbos

maandag 9 juli 2018

Vlinderen

Vanaf dit jaar zijn we serieus vlinders aan het tellen in de IVN-natuurtuin. We registreren de vlinders in het landelijk meetnet vlinders volgens een vaste procedure. We noteren de temperatuur, zon en bewolking en lopen een vaste route door de tuin. Tot nu toe was het geen goed vlinderjaar, maar na de 'junidip' zien we wat meer fladderen. Veel koolwitjes, soms een Bont zandoogje en als bijzondere vlinders het Boomblauwtje en de Kleine vuurvlinder. De Sint-jansvlinder telt dan weer niet mee...
Groot koolwitje
Klein koolwitje
Kleine vuurvlinder
De sint-jansvlinder is een dagactieve nachtvlinder en telt niet mee voor de dagvlinders. De Vlinderstichting over dag- en nachtvlinders: nachtvlinders kunnen hun vleugels niet invouwen en hebben geen knopje op hun voelsprieten.
Sint-jansvlinder

Water, water ...

Na weken van droogte en felle zon blijkt weer dat planten in de volle grond dit meestal goed kunnen overleven. Maar de poel in de IVN-natuurtuin kwam steeds droger te staan. Toen er alleen nog wat bruin drab over was moesten we toch actie ondernemen. De sloot achter de tuin staat in verbinding met de Diem en het Amsterdam-Rijnkanaal waar water genoeg is. Daarom zijn we vanuit de sloot gaan pompen.
Het duurde even en was zwaar werk, maar de kikkers toonden hun dankbaarheid. Ze leken de waterslang te willen omarmen!

Wie we niet hoorden, maar die het veel harder nodig hadden, waren de larven van de libellen die altijd zo sierlijk boven de poel zweven en daar hun eitjes afzetten.

woensdag 2 mei 2018

Lente in de tuin

In de IVN-natuurtuin is het na het koude begin nu volop lente. Veel bloemen, insecten en vlinders.
We tuinieren er voor de natuur, dus dat er al hapjes zijn genomen van de superkleine peertjes nemen we voor lief. Al waarderen we het wel als er wat peren voor de tuiniers overblijven.
Van de vlinders hebben we Kleine vos, Klein koolwitje en Bont zandoogje gezien. We wachten met smart op het Oranjetipje, die houdt van de Look-zonder-look die we nu volop in bloei hebben staan.
Look-zonder-look is voor het Oranjetipje zowel nectarplant als waardplant, wat wil zeggen dat ze er haar eitjes op legt.

zaterdag 14 april 2018

Diemerbos weer klaar voor de ringslang

De ringslangen die in het Diemerbos leven kunnen hun eieren weer leggen in de drie broeihopen in het bos. Vrijwilligers hebben de broeihopen met nieuw materiaal opgebouwd, zodat er door het composteren broeiwarmte ontstaat rond de tijd dat de slangen een plek zoeken om hun eieren af te zetten.
De ringslang is een echte soort van het natte veenweidegebied. In het voorjaar komen de slangen uit hun winterslaap die ze vaak houden in een oud muizenhol in het talud van de spoordijk of snelweg. In de zomer leggen ze hun eieren op een warme plek met broeiwarmte, liefst langs het water, zoals de door ons aangelegde broeihopen.
In het vroege najaar kruipen de kleine slangetjes uit hun ei. En dan kunnen wij op de landelijke natuurwerkdag op zaterdag 3 november 2018 weer gaan onderzoeken hoeveel jonge ringslangen in het Diemerbos zijn geboren.
De boswachters van Staatsbosbeheer zorgden voor het materiaal en gereedschap. Pieter de Wijer was de 'bouwmeester' van de broeihopen.

maandag 26 maart 2018

Help de ringslang op 14 april

Op zaterdag 14 april gaan we de broeihopen voor ringslangen weer aanleggen in het Diemerbos. En daar hebben we hulp bij nodig!
De drie broeihopen in het Diemerbos waren de afgelopen jaren zeer succesvol om de eieren die de ringslangen leggen te laten uitkomen. Ieder voorjaar moeten de broeihopen opnieuw opgebouwd worden, zodat het composteren op het juiste moment in het voorjaar voor voldoende broeiwarmte zorgt.
Met een beetje geluk vinden we ook nog een ringslang die vanuit de winterslaapplek onderweg is naar een zonnig plekje in het Diemerbos.
Aanmelden: ivndiemen@gmail.com
Tijd: zaterdag 14 april 10 uur, tot ca. 13 à 14 uur
Plaats: Parkeerplaats bij hoofdingang Diemerbos aan de Muiderstraatweg
Laarzen aan en kleding die vuil mag worden.
Kom zo mogelijk op de fiets, om in het Diemerbos van de ene broeihoop naar de andere te fietsen.
Organisatie: IVN Diemen, de boswachters van Staatsbosbeheer, met medewerking van ringslang-deskundige Pieter de Wijer.


maandag 29 januari 2018

Koolmees in Diemen op 1 in de tuin

Diemen heeft weer een afwijkende nummer 1 bij de tuinvogeltelling: de koolmees! Bij de tuinvogeltelling in het weekend van 27-28 januari was landelijk de huismus weer de vogel die het meest was geteld.
Opvallend is dat in Diemen, Amsterdam en Amstelveen de koolmees op 1 staat en in alle omringende gemeenten de huismus. Dat Diemen een stedelijk dorp is, is hiermee misschien weer bevestigd... Maar ook dat we onze tuinen meer op de huismus moeten inrichten en meer nestgelegenheid voor mussen moeten maken door 'natuurinclusief bouwen'.
Binnen Diemen is er nog wel variatie. In het meest oostelijk deel van Diemen Noord met postcode 1113 staat de huismus wel op plaats 1 in de tuin.
Deze informatie komt van de resultaten op tuinvogeltelling.nl. Hier kun je per gemeente en per postcode zoeken.

zondag 28 januari 2018

1 jaar natuurvrijwilligers Diemerbos

De natuurvrijwilligersgroep Diemerbos bestaat één jaar. Om dat te vieren organiseerde boswachter Laura Postma een borrel in zorgboerderij Landlust na afloop van de werkdag. Met leden van de vogelwerkgroep die al sinds 1999 broedvogels in het Diemerbos inventariseert. Hun werk leverde een indrukwekkende lijst met vogelsoorten op. Het was fijn te horen dat ons natuuronderhoud wordt gewaardeerd door de vogelaars. Open plekken en rietkragen en rietvelden zorgen voor variatie in het landschap en ook voor variatie in de soorten vogels die er voorkomen.
afvoeren van gemaaid riet

zondag 14 januari 2018

Watervogels op de Diem

Het was weer tijd voor de jaarlijkse midwintertelling van watervogels op de Diem. Dat wil dus zeggen op de 1e, 2e en 3e Diem. Dit maakt onderdeel uit van een telling in heel Nederland (via Sovon.nl) en andere West Europese landen.
de tweede Diem bij het Amsterdam-Rijnkanaal
Deze keer geen smienten met hun fuitende roep, ook wel fluiteenden genoemd. Vorige week zat er wel een groepje smienten op de 2e Diem. Ook de twee krooneenden die vaak op de 2e Diem zitten, lieten zich nu niet zien. Wel aardig wat kuifeenden, ook leuk. Behoorlijk wat meerkoeten. Als beloning op de 3e Diem twee dodaarzen die druk aan het duiken waren. De dodaars is een soort kleine fuut.
In de soep?
Wie zich afvraagt wat een soepeend of soepgans is: dat is een kruising met tamme vogels, waardoor ze een ander uiterlijk hebben dan de wilde soort, vaak met meer witte veren. Ik weet niet of ze lekker zijn om soep van te trekken...

Overzicht van de afgelopen jaren


Soort watervogel Diem jan-15 jan-16 jan-17 jan-18
Knobbelzwaan 2 1 3
Grauwe Gans 12 11 71 13
Soepgans
1 1 2
Kolgans
2

Grote Canadese Gans
2
2
Brandgans
1 1
Nijlgans


2
Krooneend
1 2
Kuifeend 113 129 177 129
Krakeend 2 6 15 8
Smient 2
14
Wilde Eend 64 31 38 42
Soepeend 2 3
9
Aalscholver 5 11 24 9
Blauwe Reiger 1 1
1
Dodaars

1 2
Fuut 5 3 4 2
Waterhoen 2 1
1
Meerkoet 252 192 44 233
Kokmeeuw 1

4
Zilvermeeuw 1







Totaal vogels 464 396 395 459
aantal soorten 14 16 13 15

woensdag 3 januari 2018

Op naar een levendig 2018

Met deze plaatjes uit de IVN Natuurtuin in Diemen wensen we je een zoemend, fladderend, plonzend, kwetterend, kortom: een levendig 2018!